Vai trò xã hội của ngành Điều dưỡng, Kỹ thuật y học

Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), ngành điều dưỡng được coi là một trong 3 trụ cột chính của nền y tế, bao gồm điều trị, chăm sóc và dự phòng. Trong khối ngành khoa học sức khỏe, vai trò người điều dưỡng ngày càng được đánh giá cao và xã hội ghi nhận trên phạm vi toàn cầu.

Tại Việt Nam, với sức tăng trưởng nhanh của ngành y tế, cơ hội nghề nghiệp của ngành điều dưỡng và kỹ thuật y học nói chung đang rất rộng mở. PGS.TS.BS Nguyễn Văn Chinh, quyền Trưởng khoa Điều dưỡng – Kỹ thuật y học, Đại học y Dược Tp.HCM đã từng chia sẻ.

Tại các nước phát triển, chăm sóc điều dưỡng luôn giữ vai trò quan trọng trong chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Điều dưỡng không chỉ chăm sóc bệnh nhân tại các trung tâm y tế, bệnh viện đa khoa hay chuyên khoa mà còn chung tay quản lý, chăm sóc sức khỏe người bệnh khi đã ổn định tại gia đình và cộng đồng. Mô hình này rất phong phú và hiệu quả, đặc biệt đối với nhóm đối tượng người cao tuổi, những người có bệnh lý mãn tính cần có thời gian điều trị, hồi phục kéo dài. Nhật Bản, Đức, Mỹ và nhiều nước phát triển khác luôn sẵn sàng tiếp nhận các điều dưỡng viên quốc tế có đủ kiến thức, kỹ năng thực hành đến làm việc lâu dài với số lượng lớn, với mức lương cao cùng nhiều ưu đãi.

Tại Việt Nam, ngành Điều dưỡng, Kỹ thuật y học được hình thành, phát triển gắn liền với các giai đoạn lịch sử của đất nước và ngành y tế. Những năm gần đây, có khá nhiều Trường Đại học chuyên ngành hay đa ngành, công lập và ngoài công lập, tham gia đào tạo các điều dưỡng, kỹ thuật viên y học dưới nhiều hình thức. Số lượng cử nhân điều dưỡng và kỹ thuật y học được đào tạo tốt nghiệp đã tăng lên, thay thế dần nhóm có trình độ trung cấp tại hầu hết các cơ sở y tế hiện nay. Đồng thời, xuất hiện nhiều hơn các dự án cung ứng điều dưỡng viên Việt Nam sang làm việc ở nước ngoài, điển hình là Nhật và Đức.

Đáp ứng chuẩn đầu ra đào tạo điều dưỡng và kỹ thuật y học – nhiệm vụ không dễ dàng

Theo PGS.TS.BS Cao Văn Thịnh – Trưởng khoa Điều dưỡng kỹ thuật y học; Trưởng trung tâm huấn luyện kỹ năng và sáng tạo mô phỏng lâm sàng Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch Tp.HCM đánh giá thì tại Việt Nam hiện nay nguồn nhân lực “Điều dưỡng và Kỹ thuật viên y học” là vừa thừa lại vừa thiếu. Với phần lớn các cơ sở y tế công lập hay tư nhân, đa phần kỹ thuật viên y học có trình độ trung cấp còn chiếm đa số, trung bình khoảng 60% đến 70% tùy cơ sở. Thực trạng này sẽ được cải thiện do Bộ Y tế yêu cầu đến năm 2021, nguồn nhân lực phục vụ trong ngành phải được chuẩn hóa ít nhất lên trình độ Cao đẳng, đảm bảo chất lượng chăm sóc sức khỏe người bệnh. Cùng với những yêu cầu ngày một cao hơn để đáp ứng yêu cầu chăm sóc người bệnh thì sẽ có một bộ phận khá lớn điều dưỡng, kỹ thuật viên y học không đáp ứng được yêu cầu sẽ gặp khó khăn khi hành nghề. Thế nhưng, nguồn lao động đủ năng lực, phù hợp với nhu cầu thực tế hiện tại chưa nhiều, đào tạo không đủ cung ứng cho hệ thống y tế trong nước đang rất phát triển. Bên cạnh đó, sức hút nhân lực “điều dưỡng viên quốc tế” từ một số các quốc gia phát triển khá mạnh, mở ra một thị trường lao động rộng lớn. Đã xuất hiện chương trình dạy tiếng Nhật, tiếng Đức ở một số trường Đại học, Cao đẳng có đào tạo điều dưỡng tại Việt Nam với mong muốn đáp ứng phần nào nhu cầu điều dưỡng viên cho các nước.

Hiện nay, số lượng điều dưỡng, kỹ thuật viên y học tại Việt Nam tính theo hai chỉ số gồm: tỷ lệ Điều dưỡng/ Bác sĩ hay tỷ lệ Điều dưỡng/giường bệnh đều trong tình trạng thấp đáng kể so với chuẩn quốc tế và các nước trong khu vực hay trên thế giới. Ngoài ra, hệ thống các Viện – Trường với vai trò chủ đạo trong đào tạo nguồn nhân lực điều dưỡng, kỹ thuật viên y học cũng khan hiếm nguồn cán bộ trẻ, nòng cốt khi xây dựng đội ngũ giảng viên chuyên nghiệp có trình độ cao, đáp ứng các tiêu chí đào tạo mới.

Theo một số chuyên gia giáo dục nhận định, trong khối ngành khoa học sức khỏe, có thể do cách nhìn nhận của xã hội, môi trường làm việc, thu nhập, đãi ngộ … còn hạn chế nên đã phần nào làm giảm sức hút ngành điều dưỡng, kỹ thuật y học. Tuy nhiên, nhìn về tương lai với cơ hội nghề nghiệp rộng mở cả trong và ngoài nước, khẳng định vai trò quan trọng, đãi ngộ phù hợp, ngành này bắt đầu trở thành mối quan tâm, lưu ý nhiều hơn của thí sinh và các bậc phụ huynh. PGS Thịnh chia sẻ.

TTU quyết tâm đào tạo điều dưỡng chất lượng cao đạt yêu cầu quốc tế

Dựa trên kinh nghiệm đào tạo song ngữ Anh – Việt ở các ngành học, trong đó có Y khoa đa khoa, TTU đã mở thêm hai mã ngành đào tạo: Điều dưỡng và Kỹ thuật xét nghiệm y học trình độ cử nhân. Mong muốn lớn nhất của TTU là chinh phục những thách thức hiện nay, cung ứng được nguồn nhân lực điều dưỡng viên có khả năng phục vụ cho nhu cầu trong và ngoài nước.

Sau thời gian chuẩn bị kỹ lưỡng, TTU đã hoàn tất kế hoạch “đào tạo điều dưỡng quốc tế” với: đội ngũ giảng viên đủ tầm; chương trình đào tạo tiên tiến được kết nối với các đối tác chiến lược; trang thiết bị và cơ sở đào tạo đạt chuẩn; phát huy thành quả của hợp tác quốc tế.

Với quyết tâm và sự tự tin trong chiến lược đào tạo, TTU kỳ vọng những điều dưỡng chất lượng cao sau khi tốt nghiệp có thể hành nghề ở bất cứ quốc gia nào, kể cả tại Hoa Kỳ. Trong tương lai, khi nguồn nhân lực “Điều dưỡng chất lượng cao Việt Nam” đạt chuẩn nghề nghiệp quốc tế, họ sẽ trở thành những công dân toàn cầu thực hiện sứ mệnh chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Mô hình đào tạo này sẽ trở nên hấp dẫn hơn, là một trong những lựa chọn đáng quan tâm của người học.

Tuy nhiên, để thành công cùng mô hình đào tạo “điều dưỡng quốc tế” tại Việt Nam, TTU xác định cần phải có sự đầu tư đồng bộ, sự đồng hành của cả Thầy và Trò với tinh thần đoàn kết, đồng cảm, quyết tâm đeo bám chiến lược đào tạo để đạt được mục tiêu cuối cùng. Trong giáo dục đào tạo chuyên môn luôn cần phải tuân thủ lộ trình và đòi hỏi nhiều hơn sự cố gắng, kiên nhẫn vượt qua từng thách thức trước khi có được thành công.

Nguồn: